Peningastefnunefnd Seðlabankans stígur jákvætt skref
Ákvörðun peningastefnunefndar Seðlabankans sem tilkynnt var um í morgun að lækka stýrivexti bankans um 0,25 prósentur er afar jákvætt skref. Lækkunin lá í loftinu, einkum eftir að opinbert var í fundargerð vegna síðustu vaxtaákvörðunar nefndarinnar sem var 17. maí sl. að allir nefndarmenn studdu þá tillögu seðlabankastjóra um lækkun stýrivaxta um 0,25 prósentur. Hefur peningastefnunefnd bankans nú lækkað stýrivexti bankans um eitt prósentustig frá því í ágúst í fyrra en meginvextir bankans, þ.e. vextir á sjö daga bundnum innlánum, eru eftir lækkunina í morgun 4,5%.
Rök nefndarinnar eru m.a þau að undirliggjandi verðbólga virðist hafa minnkað undanfarna mánuði. Þá hafa verðbólguvæntingar til bæði skamms og langs tíma lækkað áfram frá síðasta fundi peningastefnunefndar og raunvextir bankans hækkað. Þannig hefur aðhaldsstig peningamála aukist frá síðasta fundi nefndarinnar þrátt fyrir að litlar sem engar breytingar hafi orðið varðandi horfur um efnahagsframvinduna. Fullt tilefni er því til að lækka raunstýrivextina og draga þannig úr peningalegu aðhaldi.
Með lækkuninni er peningastefnunefndin að draga úr mun innlendra og erlendra vaxta og þeim hvata til sterkari krónu sem sá mikli munur hefur verið. Hefur skammtíma nafnvaxtamunur gagnvart helstu viðskiptalöndunum lækkað samhliða lækkun stýrivaxta bankans frá því í ágúst í fyrra. Það er jákvætt að peningastefnunefndin sjái svigrúm til að draga úr þessum mun og vinna þannig á móti mikilli styrkingu krónunnar undanfarin misseri.
Þrátt fyrir lækkunina er munurinn á skammtíma nafnvöxtum enn mikill eða ríflega 4 prósentur en skammtímavextir eru enn mjög lágir í helstu viðskiptalöndunum vegna efnahagsástandsins þar. Einnig er skammtíma raunvaxtamunur mikill og hefur hann ekki lækkað að sama skapi og nafnvaxtamunurinn enda hefur efnahagsuppsveiflan verið mun kröftugri hér á landi undanfarið en í helstu viðskiptalöndunum. Mikill munur innlendra og erlendra vaxta er því enn talsverður hvati fyrir fjárfesta að halda fjármunaeignum sínum í krónum sem eykur styrk gjaldmiðilsins. Er þetta umhugsunarefni fyrir næstu skref peningastefnunefndar.
Þær vísbendingar sem lesa má út úr yfirlýsingu peningastefnunefndar í morgun eru nokkuð hlutlausar varðandi næstu skref nefndarinnar í vaxtamálum. Verðbólgan er hins vegar mjög hófleg eða 1,7% og talsvert undir 2,5% verðbólgumarkmiði bankans. Verðbólguhorfur eru einnig góðar og verðbólguvæntingar lágar. Það virðist því vera svigrúm fyrir nefndina að stíga fleiri jákvæð skref í átt til lægri vaxta á næstunni. Næsti vaxtaákvörðunardagur nefndarinnar er 23. ágúst.
Ingólfur Bender, hagfræðingur SI.
ingolfur@si.is, s. 8246105