Stórkostleg mistök að styðja ekki við íslensk prentfyrirtæki
Léttum kolefnissporið, prentum innanlands er yfirskrift greinar sem Georg Páll Skúlason, formaður stéttarfélagsins GRAFÍU, Guðrún Birna Jörgensen, viðskiptastjóri á framleiðslusviði SI, og Kristjana Guðbrandsdóttir, sviðsstjóri prents og miðlunar hjá IÐUNNI fræðslusetri, skrifa á Vísi þar sem þau segjast fagna stuðningi stjórnvalda við íslenska bókaútgefendur en vilja árétta að það séu stórkostleg mistök að styðja ekki við íslensk prentfyrirtæki um leið og að það sé raunveruleg hætta á því að sérfræðiþekking á prentsmíði, prentun og bókbandi glatist hér á landi. Þau segja að það ætti að styðja við íslensk prentfyrirtæki og skilyrða styrk til íslenskra útgefenda því að prentað sé innanlands. Vegna þess að kolefnissporið sé léttara í samanburði við erlend prentfyrirtæki og til að vernda störf og þekkingu fagfólks sem starfar í iðnaðinum.
Íslensk prentfyrirtæki brautryðjendur í umhverfismálum
Í greininni kemur fram að íslensk prentfyrirtæki séu brautryðjendur í umhverfismálum en þrátt fyrir það færist prentun í stórauknum mæli út fyrir landsteinana. Ríkisfyrirtæki og stofnanir prenti reglulega gögn og bækur í erlendum prentsmiðjum og taki lægsta tilboði þrátt fyrir þyngra kolefnisspor. Þá beri bæði fyrirtæki og stofnanir fyrir sig umverfisvernd þegar skorið sé niður í prentun á fræðslu- eða markaðsefni. Þetta sé þarft umfjöllunarefni enda byggi ákvarðanataka fyrirtækja og stjórnvalda stundum á sleggjudómum um pappírs- og prentiðnað.
Þá segir í greininni að nú sé svo komið að nærri 80% bókatitla sé prentaður erlendis og íslenskir skattgreiðendur fjármagni í raun niðurgreiðslu bókaútgefenda óháð því hvar bækurnar séu prentaðar eftir að sú ákvörðun hafi verið tekin að endurgreiða 25% af öllum útgáfukostnaði við íslenskar bækur. Þau segja að það skjóti skökku við þegar stjórnvöld vilji standa við metnaðarfull markmið í loftlagsmálum. Það ætti að horfa til umhverfissjónarmiða í reglugerðum í víðari skilningi en nú sé gert, til dæmis hvert sé kolefnisspor bókaútgáfunnar og með því að prenta innanlands léttum við kolefnissporið.
Um 800 manns starfa í prentiðnaði á Íslandi
Jafnframt segir í greininni að um 800 manns starfi í prentiðnaði á Íslandi í hátæknivæddum þjónustufyrirtækjum þar sem starfi fagfólk í prentun, bókbandi og grafískri miðlun. Staða þessa fagfólks í iðnaðinum fari sífellt versnandi og það megi ekki draga það að taka réttar ákvarðanir í þágu umhverfis og þessa sjálfbæra iðnaðar sem hafi að auki mjög sterka tengingu við sögu okkar, tungumál og menningu. Það skipti miklu máli að rétta af kúrsinn núna og að stjórnvöld sýni að þau ætli raunverulega að taka ábyrgð í umhverfismálum og styðja um leið við atvinnustarfsemi sem leggi áherslu á sjálfbærni. Þau telja að lítill stuðningur við iðnaðinn stafi að hluta til af skorti á þekkingu á sjálfbærni þessa iðnaðar og að mýtur um pappírs- og prentiðnað séu lífseigar og vitna til fræðslurits um sjálfbærni pappírs þar sem farið sé yfir sleggjudóma og staðreyndir sem varða vinnslu pappírs. Til dæmis þá staðreynd að pappírs- og prentiðnaður á norðurhveli jarðar tryggir heilbrigða og vaxandi nytjaskóga og notar virt vottunarkerfi sem tryggir að pappírinn sé unninn úr sjálfbærum skógi.
Íslenskur prentiðnaður á undir högg að sækja
Í greininni kemur fram að íslenskur prentiðnaður hafi síðustu ár átt undir högg að sækja í vaxandi samkeppni við prentun á erlendum mörkuðum. Íslensk prentfyrirtæki hafi verið undirboðin af erlendum fyrirtækjum í Evrópu og Asíu.
Í niðurlagi greinarinnar kemur fram að fyrir fjölbreytt atvinnulíf, menningu og efnahag þjóðarbúsins skipti miklu máli að prentiðnaður fái að dafna hér á landi, jafnframt að þeir sem hafi stundað nám og séu að stunda nám í þessum lögvernduðu starfsgreinum fái tækifæri til þess að vinna við sitt fag.
Á vef Vísis er hægt að lesa greinina í heild sinni.