Hagvöxtur og þensla

Hagvöxtur á Íslandi í síðustu uppsveiflu var mikill en einkenndist af oþenslu. Hagvöxtur án aukinnar verðbólgu, eða sjálfbær hagvöxtur, var metinn að hafa verið um 3% á Íslandi að meðaltali á tímabilinu, sem er nálægt meðaltali OECD ríkjanna. Þar sem hagvöxtur á Íslandi var meiri en það myndaðist verðbólga í kjölfarið og meira en víðast annars staðar. Á Írlandi var þenslan meiri en hérlendis, en þó lágu talsvert ólíkar ástæður að baki.

Geta írska hagkerfisins til að vaxa án verðbólgu (sjálfbær hagvöxtur) var mun meiri en okkar og helgast það af fullri þátttöku þeirra í ESB og upptöku evrunnar sem hefur aukið innflæði erlendra fjárfestinga mikið. Verðbólguna þar má útskýra með gífurlega miklum vexti undanfarin ár og hækkun á verðlagi til samræmis við ESB svæðið. Það sem öðru fremur jók verðbólguþrýsting á Íslandi voru smæð og einangrun íslenska vinnumarkaðarins, skortur á aðhaldi í opinberum útgjöldum, sérstaklega tengt mikilli hækkun launa opinberra starfsmanna, og ör skuldsetning heimila og fyrirtækja. Í komandi uppsveiflu er mikilvægt að þjóðin gangi hægt um gleðinnar dyr til að viðhalda stöðugleika þegar hyllir undir lok stóriðjuframkvæmda.