Mikilvægt að nýta fjölbreyttar leiðir til að ná stöðugleika
Eyjan leitaði til Sigurðar Hannessonar, framkvæmdastjóra SI, eftir viðbrögðum við hugmyndum Vilhjálms Birgissonar um að ríki, sveitarfélög, tryggingafélög, verslun og þjónusta og í raun allir skuli skuldbinda sig til að hækka ekki gjaldskrár sínar og önnur verð um meira en 2,5% á árinu 2024. Sigurður segir SI telja mikilvægt að nýta fjölbreyttar leiðir til að ná efnahagslegum stöðugleika. Hátt vaxtastig og há verðbólga komi niður á bæði heimilum og fyrirtækjum og því aðkallandi að hvoru tveggja lækki. Samstillt átak ríkis, sveitarfélaga, Seðlabankans og aðila vinnumarkaðarins þurfi til að ná niður verðbólgu og verðbólguvæntingum þannig að skapist grundvöllur fyrir lægri vöxtum. „Þjóðarsátt hefur verið reynd með góðum árangri og því eru allar hugmyndir í þá veru til góða. Vegna samkeppnissjónarmiða getum við ekki tekið afstöðu til þessarar tilteknu hugmyndar.“
Jafnvægi á íbúðamarkaði ekki í sjónmáli nema ráðist verði í mikla uppbyggingu
Þá er haft eftir Sigurði í frétt Eyjunnar: „Samtök iðnaðarins hafa lengi talað fyrir því að jafnvægi verði náð á íbúðamarkaði sem hefur að undanförnu einkennst af skorti. Jafnvægi á íbúðamarkaði næst ef jafnvægi er á byggingamarkaði, þ.e. ef nægilega margar íbúðir eru byggðar. Of lítið hefur verið byggt undanfarin ár og útlit er fyrir að of lítið verði byggt á næstu árum. Því er jafnvægi ekki í sjónmáli nema ráðist verði í mikla uppbyggingu.“
Skortur á lóðum og skipulagi
Sigurður bendir á að aðilar vinnumarkaðarins hafi hvatt mjög til þess að ráðist verði í umbætur á húsnæðis- og byggingamarkaði í þágu jafnvægis, lægri verðbólgu og lægri vaxta: „Spjótin beinast að sveitarfélögunum en skortur hefur verið á lóðum og skipulagi. Verkefnið verður ekki leyst nema ríki, sveitarfélög og byggingariðnaðurinn taki höndum saman. Verkefnið um nægan fjölda íbúða hefur stækkað enn frekar með náttúruhamförunum í Grindavík. Um það verður ekki deilt að íbúðauppbygging er velferðarmál því allir þurfa þak yfir höfuðið en íbúðauppbygging er ekki síður efnahagsmál. Afleiðingar af skorti á íbúðum hafa komið fram í hækkun íbúðaverðs, verðbólgu og háum vöxtum sem vegur að heimilum og fyrirtækjum í landinu.“
Vilji hjá ríkisstjórninni að leysa vandann
Sigurður segir á Eyjunni hafa fundið fyrir vilja hjá ríkisstjórninni til að leysa þennan vanda og geri ráð fyrir því að sveitarfélögin láti sitt ekki eftir liggja og „sýni vilja í verki með framboði á lóðum og skipulagsbreytingum. Byggingariðnaðurinn er reiðubúinn að byggja þann fjölda íbúða sem þörf er fyrir og upp á vantar. Það sást vel hversu fljótt byggingariðnaðurinn getur brugðist þegar reisa átti varnargarða við Grindavík. Þar voru bæði mannskapur og tækjabúnaður tilbúin að hefjast handa um leið og löggjöf þar að lútandi var samþykkt á Alþingi. Nú er unnið þar dag og nótt við að reisa garðana og það sama þarf að gerast þegar fyrir liggur hvar á að setja niður nýjar íbúðir.“
Eyjan, 20. nóvember 2023.