Mótvægisaðgerðir milda niðursveifluna
„Mótvægisaðgerðir í hagstjórn meðal annars í formi aukinna innviðaframkvæmda hafa mildað niðursveifluna í greininni,“ segir Ingólfur Bender, aðalhagfræðingur SI, í Fréttablaðinu. „Þess vegna sjáum við ekki jafnmikinn samdrátt nú og vanalega þegar kreppir að. Þetta er jákvætt en innviðaframkvæmdir renna einnig stoðum undir og undirbyggja hagvöxt til lengri tíma.“ Rætt er við Ingólf um nýja greiningu SI þar sem kemur fram að starfsfólki hafi fækkað í öllum þremur megingreinum iðnaðarins frá því að COVID-19 heimsfaraldurinn hófst en höggið sé þó minna í mannvirkjagerðinni nú en í fyrri niðursveiflum vegna viðbragða stjórnvalda. Verði rétt á spöðunum haldið geti iðnaðurinn orðið einn helsti drifkraftur viðspyrnu eftir COVID líkt og hann var eftir bankahrunið.
Vöxtur drifinn áfram af iðnaði
Ingólfur segir í Fréttablaðinu að ef samkeppnishæfnin sé tryggð verði næstu ár drifin áfram að stórum hluta vegna vaxtar í iðnaði. „Við höfum lagt áherslu á nýsköpun og erum ánægð með að sjá þær breytingar sem hafa átt sér stað í starfsumhverfi hennar hér á landi, sem skilar sér inn í reksturinn og dreifist víðs vegar um hagkerfið.“
Nýta ríkisfjármálin til að örva eftirspurn og skapa viðspyrnu
Þá nefnir Ingólfur í fréttinni að aðstæður hafi verið á margan hátt góðar hér áður en faraldurinn skall á, skuldastaða hins opinbera góð, verðbólga og verðbólguvæntingar við markmið Seðlabankans. Þetta hafi gert það að verkum að hægt hefur verið að beita peningamálum og opinberum fjármálum á kröftugri hátt en í fyrri niðursveiflum til að milda höggið. „Við búum vel að því að geta nýtt ríkisfjármálin til að örva eftirspurn og skapa þá viðspyrnu sem svo mikil þörf er fyrir. Verðbólga hefur verið við markmið og trúverðugleiki peningastefnunnar skapað svigrúm til vaxtalækkana Seðlabankans. En í fyrri niðursveiflum hefur gengislækkun og verðbólga verið mikið vandamál.“
Þarf að gera meira til að tryggja viðspyrnu og fjölgun starfa
Í fréttinni segist Ingólfur ánægður með áherslu stjórnvalda á innviðauppbyggingu, nýsköpun og menntamál og af hversu miklum þunga ríkisfjármálunum sé beitt til að takast á við vandann. „Þetta eru lykilþættir við að skaffa atvinnulífinu viðspyrnu í formi sterkrar samkeppnishæfni.“ Enn þá sé óvissan þó mikil og nefnir hann sem dæmi að hagvaxtarspá næsta árs hafi verið að lækka vegna þess að faraldurinn hafi dregist á langinn. „Þetta er erfiðara verkefni en leit út í fyrstu og í því ljósi þarf að gera meira til að tryggja viðspyrnu og fjölgun starfa á ný. Atvinnuleysi er nú sögulega hátt og til mikils að vinna að hér verði ekki langtímaatvinnuleysi en það er eyðileggjandi fyrir fólk.“
Fréttablaðið, 23. október 2020.
