Markvisst niðurrif
Ekki verður annað séð en að það sé stefna ríkisstjórnarinnar að vinna markvisst gegn áliðnaði og öðrum orkufrekum iðnaði á Íslandi í bráð og lengd. Ákvarðanir um að framlengja ekki viljayfirlýsingu vegna Bakka, fella úr gildi ákvörðun Skipulagsstofnunar um Suðvesturlínur og tillaga um orku- og auðlindaskatt koma fyrirhuguðum framkvæmdum í uppnám segir Jón Steindór Valdimarsson framkvæmdastjóri SI.
Ákvörðun ríkisstjórnarinnar um að framlengja ekki viljayfirlýsinguna vegna Bakka setja uppbyggingu á Norðausturlandi í óvænt uppnám. Þá setur ákvörðun umhverfisráðherra frá 29. september um að fella úr gildi ákvörðun Skipulagsstofnunar um Suðvesturlínur verulegt strik í reikninginn vegna álvers Norðuráls í Helguvík og annarra framkvæmda á Suðurnesjum s.s. uppbyggingu gagnavers segir Jón Steindór. „Líkur benda raunar til að ákvörðun ráðherra standist ekki lög og er því með öllu óskiljanleg.“ Síðast en ekki síst er það vanhugsuð og illa undirbúin tillaga sem birtist í fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar um orku- og auðlindaskatta. Augljóst er að hitann og þungann af þeirri skattheimtu er þeim stóriðjufyrirtækjum sem hér starfa ætlað að bera. Öll hafa þau hafið starfsemi hér á landi samkvæmt sérstökum samningum og lögum. Öll hafa þau lýst yfir áformum um frekari uppbyggingu hér á landi. Við þörfnumst erlendra fjárfestinga og okkur er líka nauðsynlegt að skapa Íslandi orðspor sem ríkis þar sem óhætt er að byggja upp starfsemi til langs tíma. Hér þurfi fjárfestar ekki að eiga á hættu að leikreglum sé breytt eftir á eins og ríkisstjórnin boðar núna.
Jón Steindór segir rétt að benda einnig á að áætlanir stjórnvalda um orku- og auðlindaskatta setja eigin áætlanir ríkisstjórnarinnar í ríkisfjármálum í uppnám. Í nýrri þjóðhagspá fjármálaráðuneytisins sé gert ráð fyrir að framkvæmdum við álver Norðuráls í Helguvík og stækkun í Straumsvík. „Þrátt fyrir það er gert ráð fyrir að samdráttur í landframleiðslu á þessu ári verði 8,4% og 1,9% á því næsta auk um og yfir 10% atvinnuleysis. Þetta mun ekki standast ef stjórnvaldsaðgerðir verða til að fresta eða ýta umræddum framkvæmdum út af borðinu. Samdrátturinn og atvinnuleysið á næsta ári verður því enn meira en sú dökka mynd sem ný þjóðhagspá gerir ráð fyrir og þar er sannarlega ekki á bætandi“ segir Jón Steindór. Ekki sé deilt um ríka þörf þess að skera niður ríkisútgjöld og afla aukinna tekna. Besta leiðin til þess er að auka umsvif í samfélaginu og framgang þeirra verkefna sem eru í pípunum. Þess í stað sé ákveðið að fara leið sem dýpkar þá efnahagslægð sem við tökumst á við.
„Allir vilja leggja sitt af mörkum við endurreisn íslensks efnahagslífs. Það verður hins vegar ekki gert í gegnum stóraukna skattheimtu og með því að stöðva uppbyggingu. Nauðsynlegt er að ríkisstjórnin leggi án tafar á hilluna öll áform um orku- og auðlindaskatta og stuðli að uppbyggingu í stað niðurrifs á þessu sviði atvinnulífsins.“