Rangfærslur Reykjavíkurborgar leiðréttar
Að gefnu tilefni vilja Samtök iðnaðarins leiðrétta rangfærslur formanns skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar, Pawels Bartoszek, sem hann tiltekur á Facebook-síðu sinni þar sem hann segir að það stefni í metár í byggingu nýrra íbúða í Reykjavík.
Ný íbúðatalning SI styður alls ekki þessa fullyrðingu formannsins. Samkvæmt talningu SI eru í Reykjavík nú tæplega 1.900 íbúðir í byggingu og nemur samdrátturinn á milli ára 24%. Á sama tíma í fyrra voru um 2.500 íbúðir í byggingu í Reykjavík sem þýðir að nú eru 600 færri íbúðir í byggingu. Ef horft er til ársins 2019 þá voru á þessum tíma 2.735 íbúðir í byggingu í Reykjavík og því mælist samdrátturinn frá þeim tíma 31%. Það verður því að teljast langt frá því að vera metár líkt og formaðurinn fullyrðir. Rétt er að benda á að Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS) hefur áætlað að það þurfi 3.000-3.500 nýjar íbúðir á markaðinn árlega næstu árin en ekki um 2.000 eins og formaðurinn heldur fram.
Þær tölur sem formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar vitnar til eru að mati Samtaka iðnaðarins rangar en þar er um að ræða tölur frá byggingafulltrúum á íbúðum í byggingu sem skila sér seint og illa og lýsa þær þar af leiðandi með engum hætti þeirri stöðu sem er í íbúðabyggingum á hverjum tíma. Það er meðal annars ástæða þess að Samtök iðnaðarins hófu talningu á íbúðum í byggingu til að fá fram raunsannari mynd af stöðunni.
Þá vitnar formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar til þess að í deiliskipulagi sé samþykkt skipulag fyrir 3.000 íbúðir til viðbótar. Hafa þarf í huga að í talningu Samtaka iðnaðarins er íbúð í byggingu frá því að sökkull er kominn þar til flutt er inn í hana. Fjöldi íbúða í deiliskipulagi borgarinnar er því allt annar hlutur en talning samtakanna og er ekki mælikvarði á íbúðir í byggingu í borginni.
Vonir og væntingar um skipulag fara ekki saman við raunveruleikann enda tekur það langan tíma að gera byggingarsvæði tilbúið til framkvæmda. Nefna má í því sambandi byggingarsvæði sem eru búin að vera lengi tilbúin í deiliskipulagi en hafa enn ekki komist til framkvæmda, t.d. Vesturbugt, Heklureitur, Blómavalsreitur og Sigtúnsreitur auk þess sem nefna má Skeifuna. Það er því engin vissa fyrir því að þær 3.000 íbúðir sem formaður skipulags- og samgönguráðs teflir fram raungerist.
Hvað varðar þá skoðun formannsins að framsetning SI á talningu íbúða sé stundum eilítið fókuseruð á hið neikvæða undanfarin tvö ár þá sýna íbúðatalningar Samtaka iðnaðarins að nú hafa ekki verið færri íbúðir í byggingu síðustu fjögur ár. Það verður því ekki horft framhjá þeirri staðreynd að samdráttur hefur verið í byggingu íbúðarhúsnæðis á höfuðborgarsvæðinu og þar með talið í Reykjavík. Margsinnis hafa samtökin varað við þessari þróun, m.a. vegna þess að fækkun íbúða í byggingu boðar minna framboð fullbúinna íbúða. Afleiðingar af of litlu framboði nýrra íbúða á markaðinn hafa komið fram í hækkun fasteignaverðs með tilheyrandi áhrifum á verðbólgu og vexti. Ef brugðist hefði verið við þeim varnaðarorðum af hálfu sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu og þ.m.t. í Reykjavík væri ekki sá mikli framboðsskortur sem einkennir íbúðamarkaðinn nú.
RÚV, 4. október 2021.
mbl.is, 4. október 2021.
Frettabladid.is, 4. október 2021.
Morgunblaðið, 5. október 2021.