Markaðurinn þjáist af framboðsskorti
Ingólfur Bender, aðalhagfræðingur Samtaka iðnaðarins, segir í fréttaskýringu Ólafs Arnarsonar í Fréttablaðinu að sveitarfélögin standa misvel að því að bæta úr litlu framboði íbúðarhúsnæðis. Ef skoðað sé hversu margar íbúðir séu í byggingu eftir sveitarfélögum í talningu SI og HMS í mars síðastliðnum komi í ljós að þær séu flestar í Reykjavík, Kópavogi, Hafnarfirði og Garðabæ. Hins vegar þurfi að taka tillit til þess að þetta séu allra stærstu sveitarfélögin og því þurfi ekki að koma á óvart að þar séu flestar íbúðir í byggingu.
Í fréttaskýringunni kemur fram að Seðlabankinn hafi hækkað vexti um eitt prósentustig vegna mikillar verðbólgu sem meðal annars sé tilkomin vegna mikillar hækkunar á húsnæðisverði undanfarið. „Það er alveg ljóst að með þessu vill bankinn draga úr eftirspurn á íbúðamarkaði og þannig úr verðhækkun íbúða. Gallinn við þetta er sá að hækkun stýrivaxta dregur einnig úr vilja til að byggja með því að hækka byggingarkostnað og það á tíma þegar markaðurinn þjáist af framboðsskorti og auka þarf fjölda íbúða í byggingu. Ekkert bendir til annars en að áfram verði húsnæðisskortur næstu árin.“
Nýjum íbúðum í Garðabæ fjölgar umfram önnur sveitarfélög á næstu 2-3 árum
Í fréttaskýringunni kemur fram að þegar fjöldi íbúða í byggingu í hverju sveitarfélagi er skoðaður sem hlutfall af fjölda íbúða sé byggingarmagnið hlutfallslega mest í Garðabæ, Akranesi, Hveragerði, Árborg og Hafnarfirði. Á eftir komi Kópavogur, Reykjavík, Reykjanesbær, Mosfellsbær og Akureyri. Garðabær er með hæsta hlutfall íbúða í byggingu á móti heildarfjölda íbúða, eða um 9,8%. Fjöldi íbúða í byggingu í sveitarfélaginu er 688 og eykst nokkuð frá síðustu talningu SI og HMS sem gerð var í september á síðasta ári, en þá voru íbúðir í byggingu þar 478. „Þetta háa hlutfall er vísbending um að hlutfallslega muni íbúðum í sveitarfélaginu fjölga talsvert umfram önnur sveitarfélög á næstu 2-3 árum, en á þeim tíma ættu flestar þeirra íbúða sem nú eru í byggingu samkvæmt talningu SI og HMS að koma fullbúnar inn á markaðinn. Aukningin í sveitarfélaginu á milli talninga er aðallega á fyrstu byggingarstigum þannig að hún mun ekki birtast í auknu framboði fyrr en á næsta og þarnæsta ári.“
Hafnarfjörður einnig með hátt hlutfall íbúða í byggingu á móti heildarfjölda íbúða
Þá kemur fram í fréttaskýringunni að Ingólfur bendi á að Hafnarfjörður sé annað af stóru sveitarfélögunum á höfuðborgarsvæðinu þar sem hlutfall íbúða í byggingu á móti heildarfjölda íbúða í sveitarfélaginu sé hátt. „Þar eru 811 íbúðir í byggingu samkvæmt talningu SI og HMS sem er umtalsverð aukning frá síðustu talningu í september síðastliðnum, en þá voru íbúðir í byggingu í sveitarfélaginu 236. Aukningin skýrist af fjölgun íbúða á fyrstu byggingarstigum, það er þeim sem eru komnar fram að fokheldu, og því er nokkuð í að þær komi fullkláraðar inn á íbúðamarkaðinn.“
Fréttablaðið / Frettabladid.is, 5. maí 2022.
