Samtök iðnaðarins fagna viðbótarframlagi til vegamála
Samtök iðnaðarins fagna þeirri ákvörðun Alþingis að samþykkja þriggja milljarða króna viðbótarframlag til viðhalds á vegakerfinu árið 2025. Þetta er afdráttarlaus viðurkenning stjórnvalda á þeirri brýnu þörf sem samtökin hafa um árabil bent á og er skref í rétta átt.
„Þetta eru ánægjuleg tíðindi og fyrsta skref í að vinna á gríðarlegri viðhaldsskuld,“ segir Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins. „Öruggar og greiðfærar samgöngur eru lífæð fyrirtækja og almennings um allt land. Með þessu framlagi er verið að bregðast við ákalli og fjárfesta í grunnstoðum samfélagsins sem skilar sér margfalt til baka í formi aukinnar verðmætasköpunar, bætts öryggis og styrkari byggða.“
Viðhaldsskuldin staðfest í nýrri skýrslu
Alvarleg staða vegakerfisins var staðfest í innviðaskýrslu Samtaka iðnaðarins og Félags ráðgjafarverkfræðinga sem gefin var út fyrr á þessu ári. Þar kemur fram að uppsöfnuð viðhaldsskuld í vegakerfinu nemi 265–290 milljörðum króna og að aðeins um helmingur bundins slitlags á vegum landsins sé í góðu ástandi.
Skýrslan varpar skýru ljósi á hvernig þessi vanræksla ógnar ekki aðeins öryggi vegfarenda heldur hefur bein neikvæð efnahagsleg áhrif. Lélegt ástand vega eykur flutningskostnað fyrirtækja vegna aukins slits á tækjabúnaði, leiðir til hærri eldsneytisnotkunar og lengri flutningstíma. Sú áhersla sem nú er lögð á brýnustu verkefnin á Vesturlandi, Vestfjörðum og víðar er því fagnaðarefni.
Viðhald er grunnurinn en nýframkvæmdir eru forsenda vaxtar
Þótt brýnt sé að vinna á viðhaldsskuldinni má ekki gleyma því að nýframkvæmdir eru nauðsynlegar til að mæta kröfum nútímans og framtíðar. Til að stytta flutningstíma, auka umferðaröryggi og opna fyrir ný tækifæri í atvinnulífi þarf að ráðast í stærri og nýjar framkvæmdir sem hafa setið á hakanum árum saman.
Í því samhengi eru það jákvæð tíðindi að stjórnvöld skoði nú af alvöru að stofna sérstakt innviðafélag utan um stórar samgönguframkvæmdir. Slíkt félag gæti umbylt allri nálgun við uppbyggingu, tryggt fjármögnun stórra verkefna utan hefðbundinna fjárlaga og flýtt fyrir langþráðum framkvæmdum eins og Sundabraut og gerð nýrra jarðganga.
Ákall um langtímasýn og stöðugleika
Þótt þessir þrír milljarðar séu kærkomnir leggja Samtök iðnaðarins áherslu á að horft sé til framtíðar með heildstæðri og fullfjármagnaðri samgönguáætlun. Einskiptisaðgerðir, þótt nauðsynlegar séu, leysa ekki undirliggjandi vanda. Það þarf að rjúfa þann vítahring þar sem viðhald er skorið niður á tímum aðhalds með þeim afleiðingum að kostnaðurinn verður margfaldur síðar.
Yfirlýsing innviðaráðherra um breytta forgangsröðun og frekari hækkun framlaga á næsta ári er góðs viti. Samtök iðnaðarins hvetja stjórnvöld til að halda áfram á þessari braut og tryggja fyrirsjáanleika í uppbyggingu samgöngukerfisins. Stöðug og trygg fjármögnun gerir Vegagerðinni kleift að skipuleggja verkefni til lengri tíma og tryggir verktökum þann starfsgrundvöll sem nauðsynlegur er til að fjárfesta í tækjum og mannafla.
mbl.is, 8. júlí 2025.