Samvinnuleið ríkis og einkaaðila við fjármögnun uppbyggingar á innviðum er góður kostur fyrir ríkið í ljósi þess að hún krefst minni fjármagnsbindingar og flýtir framkvæmdum. Uppbygging með slíkum hætti sé líklegri til að vera á áætlun, bæði hvað varðar tíma og kostnað. Þetta segir Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri SI, í Markaðnum í dag um tækifærin sem felast í samvinnuleiðinni (e. public private partneship) en á morgun verður hann með erindi á fundi Arion banka og breska sendiráðsins um samvinnuleiðina.
„Það er staðreynd að hér á landi er mikil uppsöfnuð þörf fyrir framkvæmdir og uppbyggingu innviða,“ segir Sigurður í Markaðnum og vísar til skýrslu sem Samtök iðnaðarins birtu fyrir tveimur árum, þar sem uppsöfnuð viðhaldsþörf var metin á 372 milljarða króna fyrir utan nýfjárfestingar, auk þess nefnir hann að í skýrslu sem OECD gaf nýlega út hafi komið fram að íslenskir innviðir væru komnir að þolmörkum. „Þetta hefur áhrif á framleiðni vegna þess að innviðir leggja grunn að verðmætasköpun hagkerfisins. Góðir samgönguinnviðir nýtast til að mynda greinum eins og ferðaþjónustunni til að skapa verðmæti og útflutningstekjur.“
Samvinnuleið flýtur framkvæmdum
Í umfjölluninni segir Sigurður að samvinnuleiðin sé góður kostur fyrir ríkið vegna þess að hún krefjist minni fjármagnsbindingar af hálfu ríkisins og flýti framkvæmdum. „Rannsóknir hafa sýnt að innviðafjárfestingar sem eru framkvæmdar með samvinnuleiðinni eru líklegri til að vera á áætlun, bæði hvað varðar tíma og kostnað.“ Hann bætir við að viðhaldi sé gjarnan betur sinnt í slíkum verkefnum.
Í Markaðnum segir að fulltrúar ríkisvaldsins og sex sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu hafi undirritað í síðustu viku samkomulag um uppbyggingu samgönguinnviða og almenningssamgangna á svæðinu næstu 15 árin þar sem gert sé ráð fyrir að fjárfest verði fyrir 120 milljarða og að gjaldtaka muni standa undir 60 milljörðum.
Ábatagreiningar við forgangsröðun verkefna
Sigurður segir í umfjölluninni að samvinnuleiðin þurfi að koma til viðbótar við önnur verkefni sem stjórnvöld séu að vinna að. „Við höfum líka bent á að það þurfi að beita ábatagreiningum í meiri mæli við forgangsröðun verkefna og rímar það við áherslur OECD. Við vitum hver kostnaðurinn verður en við verðum að geta svarað spurningunni um hvers vegna sé verið að fara í þessar framkvæmdir en ekki aðrar. Þetta skiptir miklu máli þegar verkefnin verða fjármögnuð að helmingi með gjaldtökum. Þó að Samgöngusáttmálinn byggi ekki á samvinnuleiðinni hljóta sömu sjónarmið að gilda, þ.e.a.s. að greiðsluviljinn ráðist á endanum af ábatanum sem notandinn upplifir hvort sem um er að ræða styttri ferðatíma eða aukið umferðaröryggi. Við þurfum að passa að fólk upplifi ekki gjaldtökuna sem aukna skattlagningu“.
Í umfjölluninni kemur fram að Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, stefni að því að leggja fram frumvarp á vorþingi um svokölluð PPP-félög, samvinnufélög ríkisins og einkaaðila og sé frumvarpinu ætlað að greiða götuna fyrir samvinnuleiðina. Sigurður segir að það sé til marks um aukinn áhuga stjórnvalda á leiðinni. „Það er ljóst að áhugi stjórnvalda er til staðar og ég held að áhugi fjárfesta hafi verið til staðar um margra ára skeið.“
Fréttablaðið / Frettabladid.is / Vísir, 2. október 2019.